دندانپزشکی در دوران بارداری

 آیا دندانپزشکی در دوران بارداری مضر است؟

دندانپزشکی در دوران بارداری: برخی خانم ها از مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری احساس خطر میکنند که مبادا به جنین یا مادر آسیب برسد.  برخی هم بدون توجه به باردار بودن تمایل به انجام ایمپلنت دندان ، لمینت و دیگر خدمات دارند. در مورد دریافت خدمات دندانپزشکی در دوران بارداری باید توجه لازم را داشته باشند مبادا به بیماری های دهان و دندان مبتلا شود که آسیب های جدی به دنبال دارد. 

در دوران بارداری به دلیل عوارض ناشی از تزریق داروهای بی حسی وجود دارد امکان ایمپلنت یا سایر روش های درمانی وجود ندارد. اما برای اطلاع از قیمت ایمپلنت دندان و انجام کاشت دندان توصیه می شود تا زمان زایمان از دندان مصنوعی کرده تا بدین گونه دچار بیماری های دیگر چون عفونت لثه نشوید.

 شایعاتی در مورد عوارض دندانپزشکی در دوران بارداری وجود دارد. برای مثال یکی از باور های غلط که از قدیم رایج بوده است و حتما شما هم شنیده اید، این است که بانوان در هر بار باردار شدن  یک دندان از دست می دهند زیرا جنین کلسیم مورد نیاز خود را از دندان مادر می گیرد. بلکه اینطور نیست و کلسیم خود را از غذای مادر تغذیه میکند. دلیل از دست دادن دندان مادر هم بی توجهی و رعایت نکردن بهداشت است.

در واقع یکی از مهم ترین مساله ای که در زمان بارداری  باید به آن توجه شود مراقبت دهان و دندان است. چون ممکن است در زمان بارداری خطر ابتلا شما به پوسیدگی دندان ، بیماری های لثه ای و انواع بیماری دندان بالا باشد.

تاثیرات بارداری بر سلامت دندان

بارداری تغیرات بسیاری در بدن مادر ایجاد میکند از جمله این تغییرات میتوان به تغییرات در سلامت دهان و دندان و تغییرات هورمونی اشاره کرد. پیشگیری از بیماری لثه در این دوران یک امر ضروری است. از این رو دندانپزشکی در بارداری بسیار اهمیت دارد. همانند سایر عارضه ها که در بدن مادر نمود میکند روی جنین هم تاثیر مستقیم میگذارد. بیماری لثه ممکن است باعث زایمان زودرس و یا منجر به مرگ جنین شود.

از این رو توصیه می شود خانم ها در دوران بارداری هر 6 ماه یک بار ویزیت شوند تا از ناهنجاری های دهان و دندان پیشگیری شود. انجام برخی اقدامات دندانپزشکی در دوران بارداری  مانند رفع پوسیدگی و پرکردن دندان روی مادر بلا مانع است و خطری را برای بیمار وجنین در پی ندارد. اما انجام برخی فرآیند های دندانپزشکی در دوران بارداری در صورتی که ضروری تشخیص داده نشده، بهتراست به بعد از دوران بارداری موکول شود.

توصیه دیگر آنکه در صورت مشاهده عارضه های دهان و دندان در دوران بارداری سریعاً برای درمان به دندانپزشکی مراجعه شود چرا که هر چه مادر به اواخر دوران بارداری می رسد شرایط خاص تر میشود.  به طوری که در 3 ماه پایانی بارداری نشستن روی کیت دندان پزشکی برای بسیاری از مادران امکان پذیر نیست.

زمان مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری

• عفونت دندان در بارداری

بدن مادر در این دوران دچار تغییر می شود از جمله تغییر هورمون که با کاهش بزاق دهان باعث تولید باکتری می شود وسلامت مادر را تهدید می کند زیرا ممکن است باعث تولد زود رس شود.

• کشیدن دندان دردوران بارداری

یکی از موارد مهم  دندانپزشکی در این دوران مسئله کشیدن یا نکشیدن دندان است. دکتر ها سعی میکنند  در هر شرایطی از کشیدن دندان اجتناب کنند و به ترمیم دندان بپردازند. اما بعضاً چاره ای جز کشیدن دندان بیمار نیست، از این رو دکترها سعی میکنند عمل کشیدن دندان را به 3 ماهه دوم بارداری موکول کنند؛ چرا که انجام فرآیند های دندانپزشکی در بارداری در سه ماهه نخست و انجام عکس برداری رادیولوژی توصیه نمی شود. در سه ماهه پایانی هم امکان نشستن خانم های باردار روی یونیت دندان پزشکی عملاً غیر ممکن است.

• عصب کشی دندان در دوران بارداری

بروز ناهنجاری های دهان و دندان در خانم های باردار مستقیماً روی جنین تاثیر میگذارد، و عواقب جبران ناپذیری را به همراه دارد. از این رو مادامی که ضرورت آن تشخیص داده نشده اقدام به عصب کشی نمیشود. انجام عمل عصب کشی امری ضروری و به نفع مادر و جنین است که حتما برای سلامت نوزاد انجام شود. 

• انجام ایمپلنت در بارداری

انجام ایمپلنت در بارداری را بهتر است به بعد از زایمان موکول شود زیرا ممکن است آسیب به جنین وارد شود. پس برای پیشگیری از کوچکترین صدمه بهتر است در زمان بارداری انجام نشود. در ادامه با 3 دلیل که  مادر در دوران بارداری به دندانپزشکی میکند و نباید ایمپلنت انجام دهد میپردازیم:

•  مادر نباید در زمان بارداری در معرض استرس قرار گیرد زیرا هم برای خودش هم برای جنین خوب نیست.
• بی حسی موضعی خطری ندارد اما بیهوشی عمومی برای جنین خطرناک است. همچنین ممکن است برای مادر هم خطر جدی داشته باشد.
• رادیولوژی برای دندان به دلیل اینکه نوزاد در حال رشد است و اشعه برای او خطرناک است انجام نمی شود.

• انجام لمینت در بارداری

انجام لمینت در دوران بارداری اگر ضروری و اورژانسی باشد باید مادر تحت درمان قرار گیرد. اگر از لحاظ زیبایی باشد بهتراست بعد از زایمان این کار انجام شود.  اما مادر باید قبل بارداری چکاپ کامل دهان و دندان انجام دهد. زمانیکه  مادر به دکتر مراجعه می کند باید دکتر را در جریان بارداری خویش قرار دهید. دکتر با دانش خویش از مضرات دندانپزشکی در زمان بارداری توضیع میدهد زیرا از نظر دکتر ترجیحا در مواقع غیر ضروری زیبایی دندان بعد زایمان انجام می شود. 

مراحل درمان دندانپزشکی در دوران بارداری

1.  سه ماه اول بارداری.
   در این دوران مادر میتواند به پزشک مراجعه کند. اما باید پزشک را از باردار بودن اش مطلع کند زیرا ممکن است دارویی تجویز کند که برای جنین مضر باشد همچنین عکس برداری هم برای زنان باردار ممکن نیست.
2.   سه ماه دوم بارداری.
   این دوران بهترین دوره برای دندان پزشکی است. زیرا جنین شکل گرفته و همچنین مادر زیاد سنگین نیست و میتواند درمان ضروری را انجام دهد.
3. سه ماه سوم بارداری.
   در این دوران در صورت لزوم فقط یک بار مراجعه کافی است. زیرا مادر در این دوران سنگین است و نمیتواند به مدت طولانی بنشیند.

اقدامات لازم و بدون خطر برای درمان عارضه های دندان

از آنجا که عارضه های دندان منجر به درد طاقت فرسا برای خانم های باردار است و ممکن است سلامت جنین را به خطر بیندازد، همچنین موجب عارضه های شدید تری در دندان شوند، دندان پزشکان با اقدامات بی خطر دندانپزشکی در بارداری  را برای درمان لحاظ میکنند که در ادامه بدان پرداخته ایم:

• عکس برداری رادیولوژی

عدم مراجعه به دندانپزشکی در دوران بارداری  به علت خطرات ناشی از اشعه رادیولوژی برای جنین است. دکتر های دندان پزشک با علم بر خطرات ناشی از اشعه ایکس سعی میکنند که حتی الامکان از انجام این عمل دندانپزشکی در دوران بارداری خود داری کنند. اما در صورتی که ناچار به گرفتن عکس رادیولوژی شوند، از یک پوشش محافظ برای حفظ سلامت مادر و کودک استفاده میکنند. استفاده از این پوشش خطر احتمالی ناشی از عکس برداری را بسیار کم کرده حتی میتوان گفت که به صفر میرساند.

• مواد بی حسی

پزشکان برای کنترل درد دندان در هنگام اعمال فرآیند های  دندانپزشکی در دوران بارداری بر روی خانم های باردار معمولاً از بی حسی موضعی استفاده میکنند. در صورت عدم تمایل خانم های باردار برای استفاده از بی حسی موضعی از دارو هایی با دوز بسیار پایین و کنترل شده استفاده میکنند.

• تجویز دارو

مصرف دارو در دوران بارداری حتماً باید تحت نظر دکتر دندان پزشک و کنترل شده باشد چرا که مصرف برخی دارو ها منجر به مرگ جنین می شود. برخی داروها مانند اکسی کدون و پونیلا وجود دارد که مصرف خود سرانه آن موجب نقص عضو جنین میشود.

توصیه های بهداشتی سلامت دندان خانم های باردار

برای به حداقل رساندن لزوم دندانپزشکی در دوران بارداری بهتر است توصیه های زیر را رعایت کنید.

• موکول کردن کارهای غیر ضروری دندان پزشکی به سه ماهه دوم بارداری یا بعد از زایمان
• مسواک زدن روزی 2 مرتبه به مدت دو دقیقه
• در صورت مشاهده افزایش حجم لثه اصلاً جای نگرانی نیست و بعد از زایمان مشکل حل میشود.
• پس از هر بار تهوع دهان را شسته تا اسید معده به دندان ها آسیب نرساند.